Fourka - przewodnik i informacje turystyczne

Fourka - wszystkie potrzebne informacje, które musisz wiedzieć przed wyjazem na wakacje.
Informacje ogólne na temat Fourka
Gdzie znajduje się Fourka?
Fourka to malownicza miejscowość położona w regionie Chalkidiki, w północnej Grecji. Znana jest przede wszystkim jako popularny cel turystyczny, przyciągający zarówno rodziny jak i młodzież. Oto kilka istotnych informacji o jej lokalizacji:
- Region: Chalkidiki
- Gmina: Kassandra
- Odległość od Salonik: około 90 km na południe
- Położenie geograficzne: w zachodniej części półwyspu Kassandra
Jak dojść do Fourki?
Transport do Fourki jest stosunkowo łatwy. Poniżej przedstawiono dostępne opcje:
- Samochód: Można wynająć samochód w Salonikach i dojechać do Fourki w mniej niż godzinę.
- Transport publiczny: Istnieją regularne połączenia autobusowe między Salonikami a Chalkidiki.
- Taksówki: Są dostępne na lotnisku i w miastach, ale mogą być droższe.
O Fource
Fourka znana jest z pięknych plaż, krystalicznie czystej wody i bogatej oferty rekreacyjnej. Miejscowość oferuje:
- Wiele restauracji i tawern serwujących tradycyjną grecką kuchnię.
- Liczną bazę noclegową, od hoteli po apartamenty.
- Możliwości uprawiania sportów wodnych oraz aktywności na świeżym powietrzu.
Fourka to doskonałe miejsce dla tych, którzy szukają relaksu, ale także tych, którzy chcą odkrywać lokalną kulturę i przyrodę Chalkidiki.
Historia Fourki na Chalkidiki
Fourka, znana również jako Fourka, to malownicza miejscowość na Półwyspie Chalkidiki w północnej Grecji. Jej historia sięga czasów starożytnych, a ślady przeszłości są widoczne w architekturze, lokalnych tradycjach i kulturze.
Starożytne początki
Pierwsze wzmianki o Fource i jej okolicach pochodzą z czasów antycznych. Była to jedna z miejscowości wykorzystywanych przez starożytnych Greków w celach handlowych oraz rybołówstwa.
- Handel: Fourka jako port morski umożliwiała wymianę towarów z innymi miastami regionu.
- Rybołówstwo: Bogate wody Morza Egejskiego dawały mieszkańcom możliwość zarobkowania na poławianiu ryb.
Okres bizantyński
W okresie bizantyjskim Fourka stała się ważnym punktem strategicznym. Region był narażony na ataki ze strony różnych najeźdźców, co skłoniło mieszkańców do budowy fortyfikacji i wież obronnych.
- Architektura: Niektóre z budowli z tego okresu przetrwały do dziś, symbolizując dziedzictwo historyczne regionu.
- Religia: W Fource powstały liczne kościoły, które świadczą o religijnej i kulturalnej roli miejscowości.
Ottomańska era
W XVI wieku Fourka znalazła się pod władzą Imperium Osmańskiego. Mimo trudnych warunków politycznych, mieszkańcy potrafili zachować wiele ze swojej kultury i tradycji.
- Handel: Dzięki swoim tradycjom handlowym, Fourka nadal prosperowała, będąc ważnym punktem handlowym w regionie.
- Walka o niepodległość: Mieszkańcy Fourki brali aktywny udział w walkach o niepodległość Grecji w XIX wieku.
XX wiek i nowoczesność
Po uzyskaniu niepodległości przez Grecję, Fourka zaczęła się rozwijać jako miejscowość turystyczna. W latach 60-70 XX wieku nastąpił rozwój infrastruktury, co przyciągnęło wielu turystów.
Rok | Wydarzenie |
---|---|
1821 | Początek walki o niepodległość Grecji |
1960 | Początek rozwoju turystyki |
2000 | Modernizacja infrastruktury turystycznej |
Współczesna Fourka
Dziś Fourka jest popularnym celem turystycznym, która łączy piękno natury z bogatą historią. W miejscowości można spotkać mieszkańców pielęgnujących lokalne tradycje oraz rzemiosło.
- Kultura: Organizowane są festiwale i wydarzenia, które przyciągają turystów.
- Turystyka: Fourka oferuje szeroki wachlarz atrakcji, w tym plaże, restauracje, oraz możliwość uprawiania sportów wodnych.
Fourka to przykład miejsca, które harmonijnie łączy swoją bogatą historię z nowoczesnym stylem życia, przyciągając turystów z całego świata.
Fourka (Chalkidiki) - pogoda
Fourka to malownicza miejscowość znajdująca się na półwyspie Chalkidiki w Grecji, słynąca z pięknych plaż, ciepłego morza i błękitnego nieba. Aby w pełni cieszyć się wakacjami w tym miejscu, warto znać typowe warunki pogodowe, które panują tu w różnych miesiącach roku.
Warunki pogodowe w Fource
Fourka cieszy się klimatem śródziemnomorskim, co oznacza gorące, suche lata i łagodne, deszczowe zimy. Oto ogólny przegląd temperatur i opadów w ciągu roku:
Miesiąc | Średnia temperatura (°C) | Opady (mm) |
---|---|---|
Styczeń | 10°C | 60 mm |
Czerwiec | 28°C | 15 mm |
Lipiec | 30°C | 5 mm |
Sierpień | 29°C | 10 mm |
Wrzesień | 26°C | 30 mm |
Kiedy lecieć na wakacje?
Najlepszym czasem na odwiedziny Fourki jest okres od maj do wrzesień, kiedy to można cieszyć się najkorzystniejszymi warunkami pogodowymi:
- Maj: Temperatura wzrasta, a morze jest coraz cieplejsze. Idealny czas na wycieczki.
- Jun - Sierpień: Najgorętsze miesiące, idealne na plażowanie i kąpiele w morzu.
- Wrzesień: Wciąż ciepło, a tłumy są mniejsze. Świetny miesiąc na spokojny wypoczynek.
Unikaj zimnych miesięcy, takich jak styczeń czy luty, jeśli szukasz słońca i plażowania. Fourka ma wiele do zaoferowania przez cały rok, ale latem jest po prostu magiczna!
Fourka (Chalkidiki) - Kultura, Zwyczaje i Tradycje
Fourka to malownicza miejscowość położona na półwyspie Chalkidiki w Grecji. Znana z pięknych plaż i krystalicznie czystej wody, Fourka jest również miejscem bogatym w kulturę, zwyczaje i tradycje, które będą fascynujące dla każdego odwiedzającego.
Kultura
Kultura Fourki jest głęboko osadzona w tradycjach greckich, które są pielęgnowane przez lokalną społeczność. Mieszkańcy są dumni ze swojego dziedzictwa i często organizują wydarzenia kulturalne, które przyciągają turystów. W Fource można zobaczyć przedstawienia folklorystyczne, które ukazują tradycyjne tańce i pieśni regionu.
Zwyczaje
- Podczas świąt religijnych, takich jak Pascha i Boże Narodzenie, mieszkańcy Fourki organizują procesje oraz przygotowują tradycyjne potrawy.
- Festiwal win, odbywający się w sierpniu, jest znakomitym przykładem lokalnej tradycji, gdzie można spróbować różnych win i specjałów regionu.
- Warto zwrócić uwagę na znane w regionie wyroby rzemieślnicze, takie jak ceramika i hafty, które często bywają sprzedawane na lokalnych targach.
Tradycje
Tradycje w Fource obejmują zarówno te związane z codziennym życiem mieszkańców, jak i większe obrzędy. Jednym z nich jest Obrzęd Kupała, obchodzony w czerwcu, który symbolizuje koniec lata i jest połączony z tańcami oraz różnymi zabawami. Mieszkańcy zbierają się na plaży, by świętować przy ognisku.
Potrawy i Kuchnia
Kuchnia Fourki jest wyjątkowa i zróżnicowana. Warto spróbować lokalnych specjałów, takich jak:
- Frappe - popularna grecka kawa podawana na zimno.
- Souvlaki - mięso grillowane na patyczkach, często serwowane z pita.
- Moussaka - tradycyjne danie z mięsem, bakłażanem i sosem beszamelowym.
Rola Muzyki i Tańca
Muzyka i taniec odgrywają istotną rolę w życiu społeczności. Lokalne zespoły muzyczne wykonują tradycyjne melodie, a mieszkańcy chętnie tańczą do rytmu zarówno podczas świąt, jak i na co dzień. Tańce, takie jak sirtaki czy tsifteteli, są popularne i tworzą atmosferę wspólnoty.
Fourka to miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, oferując turystom unikalne doświadczenia kulturowe i możliwość zanurzenia się w bogatej historii tego regionu.
Fourka (Chalkidiki) - Kuchnia
Fourka, malownicza miejscowość na półwyspie Chalkidiki w Grecji, oferuje nie tylko piękne plaże, ale także niezwykle bogatą i różnorodną kuchnię. W tym regionie można zasmakować w autentycznych potrawach greckich, które łączą w sobie tradycję oraz świeże, lokalne składniki.
Tradycyjne potrawy Fourki
- Souvlaki - grillowane kawałki mięsa, najczęściej wieprzowego, podawane z chlebem pita i różnorodnymi dodatkami.
- Moussaka - zapiekanka z bakłażana, mielonego mięsa oraz beszamelu, to klasyka kuchni greckiej.
- Tzatziki - orzeźwiający dip z jogurtu, ogórka i czosnku, idealny jako dodatek do dań mięsnych.
- Kleftiko - duszone mięso jagnięce, pieczone w folii ze świeżymi ziołami, co nadaje mu wyjątkowego smaku.
- Feta z pieca - sery feta zapiekane z pomidorami, paprykami i oliwą z oliwek, podawane na gorąco.
Ryby i owoce morza
Ze względu na bliskość morza, ryby i owoce morza zajmują ważne miejsce w miejscowej kuchni. Popularne dania to:
- Séfdiss - smażone sardynki lub makrele, często serwowane z cytryną i oliwą z oliwek.
- Calamari - smażone kałamarnice, podawane z sosem czosnkowym lub w pikantnej marynacie.
- Muszle - świeże małże podawane w aromatycznym sosie z ziołami i winem.
Desery i napoje
Grecka kuchnia to także znakomite desery i napoje. W Fource warto spróbować:
- Baklava - słodkie ciasto na bazie orzechów i miodu, często polane syropem.
- Galaktoboureko - pudding zapiekany w cieście filo, nasączony syropem cytrynowym.
- Głogowiec - tradycyjny napój z winogron, doskonale orzeźwiający w gorące dni.
Lokalne wina
Nie można zapomnieć o lokalnych winach, które towarzyszą większości posiłków w Fource. Chalcydyki znane są z różnych szczepów winorośli, zarówno białych, jak i czerwonych. Warto spróbować win takich jak:
- Xinomavro - intensywne czerwone wino, często z nutami owocowymi.
- Assyrtiko - orzeźwiające białe wino z cytrusowymi akcentami, idealne do ryb.
Fourka to prawdziwa uczta dla zmysłów, gdzie każde danie opowiada swoją historię i odzwierciedla bogactwo kultury greckiej.
Loty z Polski do Fourki (Chalkidiki)
Informacje ogólne
Fourka, położona w malowniczej Chalkidiki, to popularny kierunek turystyczny w Grecji. Aby dotrzeć tam z Polski, zazwyczaj wybiera się loty z głównych miast, takich jak Warszawa, Kraków czy Wrocław.
Średni czas lotu
Czas lotu z Polski do Fourki wynosi zazwyczaj od 2 do 3,5 godziny. Warto jednak pamiętać, że całkowity czas podróży może być dłuższy, ze względu na:
- Czas oczekiwania na lotnisku
- Transfery z lotniska do Fourki
- Możliwe opóźnienia lotów
Lotniska
Loty do Chalkidiki najczęściej lądują na jednym z dwóch głównych lotnisk:
Lotnisko | Lokalizacja | Dystans do Fourki |
---|---|---|
Lotnisko Saloniki | Saloniki | około 80 km |
Lotnisko Katerini | Katerini | około 70 km |
Transfer z lotniska
Po przylocie do Grecji, możliwość transferu do Fourki jest zróżnicowana:
- Wynajem samochodu – idealna opcja dla osób planujących eksplorować region.
- Taksówki – wygodne, ale mogą być drogie.
- Autobusy – często tańsze, ale mogą wymagać przesiadek.
Rekomendacje
Zaleca się, aby osoby planujące podróż do Fourki:
- Rezerwowały bilety z wyprzedzeniem, aby uzyskać lepsze ceny.
- Sprawdzały możliwe połączenia i czasy przesiadek.
- Upewniły się, że mają aktualne informacje o przepisach dotyczących podróży do Grecji.
Fourka (Chalkidiki) - formalności przed podróżą
Dokumenty
Podczas planowania podróży do Fourki w Chalkidiki, kluczowym krokiem jest upewnienie się, że masz odpowiednie dokumenty. Oto, co powinieneś zabrać:
- Paszport lub dowód osobisty - upewnij się, że dokument jest ważny przez cały czas pobytu.
- Wiza - dla obywateli UE wjazd do Grecji nie wymaga wizy, natomiast osoby z innych krajów powinny sprawdzić wymagania wizowe.
- Bilety lotnicze - zarezerwowane i potwierdzone bilety są niezbędne.
- Rezerwacja zakwaterowania - potwierdzenie rezerwacji hotelu lub apartamentu.
Waluta
Legalną walutą w Grecji jest euro (EUR). Przed podróżą rozważ wymianę pieniędzy, aby mieć wystarczającą ilość gotówki na pierwsze dni. Możesz wymieniać pieniądze w bankach, kantorach, a także na lotnisku. Pamiętaj, że:
- Karty kredytowe są powszechnie akceptowane w hotelach, restauracjach i sklepach.
- W Fource są dostępne bankomaty, gdzie możesz wypłacić gotówkę.
Ubezpieczenie turystyczne
Skorzystanie z ubezpieczenia turystycznego jest zalecane dla każdego podróżnika. Umożliwia ono ochronę przed nieprzewidzianymi wydatkami, takimi jak:
- koszty leczenia w razie choroby lub wypadku.
- odpłatność za odwołanie lub przerwanie podróży.
- strata bagażu.
Przed zakupem polisy sprawdź zakres ochrony oraz warunki umowy.
Szczepienia
Przy podróży do Fourki nie masz obowiązku szczepień. Niemniej jednak, warto zadbać o swoje zdrowie, stosując się do następujących zaleceń:
- Szczepienia zalecane: W zależności od twojego stanu zdrowia oraz historii medycznej, rozważ zaszczepienie się przeciwko wirusom takim jak tężec, błonica oraz WZW A.
- Profilaktyka: Przydatne mogą być też różne środki ochrony przed ukąszeniami owadów oraz zabezpieczenie przed słońcem.
```html
Informacje praktyczne - Fourka (Chalkidiki)
Stolica
Fourka nie ma formalnej stolicy, jednak jest to jedna z popularnych miejscowości turystycznych w regionie Chalkidiki. Główne miasto Chalkidiki to Poligiros, które znajduje się około 21 km od Fourki i pełni rolę stolicy regionu.
Język
Oficjalnym językiem w Fource oraz w całej Grecji jest język grecki. W miejscach turystycznych można spotkać także osoby posługujące się angielskim, zwłaszcza w branży hotelarskiej i gastronomicznej.
Dokumenty
Podczas podróży do Grecji, w tym do Fourki, wymagane są następujące dokumenty:
- Paszport lub dowód osobisty - dla obywateli państw UE dowód osobisty jest wystarczający.
- Wiza - nie jest wymagana dla turystów z krajów UE, USA czy Kanady, planujących pobyt do 90 dni.
- Ubezpieczenie zdrowotne - zaleca się posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego na czas pobytu.
Napięcie i gniazdka
W Grecji, w tym w Fource, napięcie wynosi 230 V, a standardowe gniazdka to typ C (gniazdka okrągłe) oraz typ F (uzemione). Należy zabrać adapter, jeśli urządzenia pochodzą z krajów o innym standardzie.
Pieniądze
Walutą obowiązującą w Grecji jest euro (€). Można spotkać wiele bankomatów oraz punktów wymiany walut w okolicy. Warto mieć przy sobie gotówkę na drobne wydatki, ale karty kredytowe są akceptowane w większości miejsc.
Komunikacja
W Fource można poruszać się na kilka sposobów:
- Samochód - wynajem samochodu to popularna opcja, która pozwala na zwiedzanie okolicy.
- Transport publiczny - istnieją lokalne autobusy łączące Fourkę z innymi miejscowościami.
- Taxi - dostępne w miejscowości, łatwe do użycia, zwłaszcza wieczorem czy w nocy.
Ważne lokalne informacje i zwyczaje
W Fource, jak i w całej Grecji, obowiązują pewne lokalne zwyczaje:
- Pozdrawiając ludzi, często mówimy "Kalimera" (dzień dobry) lub "Kalispera" (dobry wieczór).
- Osoby starsze mają duży szacunek, więc warto okazywać im uprzednie powitania.
- Tradycje kulinarne są bardzo ważne - dania mięsne często są serwowane w dużych ilościach na wspólnych talerzach.
Zdrowie i bezpieczeństwo
W Fource można czuć się bezpiecznie, jednak warto pamiętać o kilku zasadach:
- Bezpieczeństwo na plaży - przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas kąpieli i unikanie niebezpiecznych miejsc.
Ubezpieczenie zdrowotne - zaleca się wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego przed podróżą.Apteki i lekarze - w Fource znajdziesz kilka aptek, a w razie potrzeby można skonsultować się z lekarzem w pobliskiej miejscowości.
Informacja | Opis |
---|---|
Stolica | Poligiros |
Język | Grecki |
Waluta | Euro (€) |
Napięcie | 230 V |
```
Fourka (Chalkidiki) - Atrakcje i Co Warto Zobaczyć
Fourka to malownicza miejscowość znajdująca się na półwyspie Chalkidiki w Grecji. Znana jest ze swojej urokliwej plaży, turkusowego morza oraz pięknych krajobrazów. Warto tu spędzić czas, odkrywając lokalne atrakcje, kulturę oraz wyjątkową atmosferę. Oto niektóre z najważniejszych miejsc i atrakcji, które należy zobaczyć w Fourka.
1. Plaże w Fourka
Fourka ma do zaoferowania kilka pięknych plaż. Oto niektóre z nich:
- Plaża Fourka - popularna i piaszczysta plaża, idealna dla rodzin z dziećmi.
- Plaża Nefeli - mniej zatłoczona, idealna na relaks.
- Plaża Kassandra - znana z wyjątkowych widoków i krystalicznie czystej wody.
2. Miejsca Historyczne
Fourka ma bogatą historię, a w okolicy można znaleźć wiele miejsc o znaczeniu kulturowym:
- Ruiny starożytnego miasta - pozostałości dawnych budowli w okolicy, które warto zobaczyć.
- Kościoły - lokalne cerkwie z piękną architekturą i ciekawymi ikonami.
- Wioska Afytos - w pobliżu Fourka, znana z tradycyjnych kamiennych domów i urokliwych uliczek.
3. Aktywności na świeżym powietrzu
Dla miłośników aktywnego wypoczynku Fourka oferuje wiele możliwości:
- Sporty wodne - windsurfing, kitesurfing i nurkowanie to tylko niektóre z aktywności dostępnych w okolicy.
- Rowery - wynajem rowerów, aby odkrywać okoliczne tereny.
- Szlaki turystyczne - malownicze trasy prowadzące przez góry i lasy.
4. Gastronomia
Chalkidiki słynie z wyjątkowej kuchni greckiej. W Fourka warto spróbować:
- Świeżych owoców morza - lokalne restauracje oferują świeże ryby i owoce morza prosto z morza.
- Tradycyjnych greckich potraw - takich jak musaka, souvlaki czy sałatka grecka, które warto zjeść w lokalnych tawernach.
- Oliwków i oliwy - region słynie z oliwek, które są doskonałym dodatkiem do większości dań.
5. Życie nocne
Fourka ma również wiele do zaoferowania, jeśli chodzi o życie nocne:
- Kawiarni i barów - idealne miejsca na relaks po całym dniu zwiedzania.
- Kluby nocne - region Kassandra oferuje wiele klubów, które przyciągają turystów i lokalnych mieszkańców.
- Muzyka na żywo - wiele lokali organizuje wieczory z muzyką na żywo, co tworzy niepowtarzalną atmosferę.
6. Okoliczne atrakcje
Warto również wybrać się do pobliskich miejscowości i atrakcji:
- Wieś Pefkochori - znana z pięknych plaż oraz tętniącego życiem centrum.
- Wodospady w Edessa - nieopodal Fourka, spektakularne widoki wodospadów.
- Kallithea - miejscowość z luksusowymi hotelami, restauracjami i barami.
Podsumowanie
Fourka to miejsce, które łączy w sobie piękne plaże, bogatą historię oraz wiele atrakcji. Niezależnie od tego, czy preferujesz relaks na plaży, aktywność na świeżym powietrzu, czy odkrywanie lokalnej kultury, na pewno znajdziesz coś dla siebie. To idealne miejsce na wakacje w Grecji!
Fourka (Chalkidiki) - kiedy najlepiej pojechać?
Najlepszym okresem na wizytę w Fource w Chalkidiki jest od maja do września. W tym czasie można cieszyć się najpiękniejszą pogodą, a temperatury wahają się od 25 do 35 stopni Celsjusza. Warto unikać okresu zimowego, kiedy to temperatura spada, a region staje się mniej atrakcyjny dla turystów.
Fourka (Chalkidiki) - przykładowe ceny w sklepach
Ceny w Fource są dość zróżnicowane, oto niektóre z nich:
- Chleb - około 1,20 €
- Woda (1,5 l) - około 0,50 €
- Piwo (0,5 l) - około 1,50 €
- Obiad w restauracji - od 10 do 20 €
Fourka (Chalkidiki) - różnice czasowe
Fourka znajduje się w strefie czasowej GMT +2. Warto zauważyć, że w okresie letnim czas lokalny przesuwany jest o godzinę do przodu (GMT +3), co oznacza, że różnica czasowa w stosunku do Polski wynosi +1 godzinę latem i +2 zimą.
Fourka (Chalkidiki) - jak się poruszać?
W Fource najłatwiej poruszać się samochodem lub skuterem. Istnieje również możliwość wynajmu rowerów. Komunikacja publiczna jest ograniczona, a taksówki są dostępne, ale mogą być stosunkowo drogie. Dla turystów najodpowiedniejszym rozwiązaniem w tej okolicy jest wynajem pojazdu.
Fourka (Chalkidiki) - gniazdka elektryczne
W Fource używane są gniazdka typu European CEE 7/16, które są kompatybilne z wtyczkami typu C oraz E. Napięcie w sieci wynosi 230V, a częstotliwość 50Hz. Podczas podróży warto zabrać ze sobą adapter, jeśli urządzenia są przystosowane do innego rodzaju gniazdka.
Fourka (Chalkidiki) - czy potrzebna wiza?
Obywatele Polski mogą podróżować do Grecji bez potrzeby posiadania wizy. Wystarczy mieć ważny paszport lub dowód osobisty. Należy jednak pamiętać o ubezpieczeniu zdrowotnym oraz o przestrzeganiu przepisów celnych i wizowych.
Fourka (Chalkidiki) - czy jest bezpiecznie?
Fourka jest uważana za bezpieczne miejsce dla turystów. Poziom przestępczości jest niski, a lokalne władze dbają o bezpieczeństwo odwiedzających. Mimo to zawsze warto zachować ostrożność, unikać niebezpiecznych sytuacji i trzymać wartościowe rzeczy w bezpiecznym miejscu.
Fourka (Chalkidiki) - co zabrać ze sobą?
Planując podróż do Fourki, warto zabrać ze sobą:
- Krem przeciwsłoneczny
- Kostium kąpielowy
- Ręcznik plażowy
- Wygodne ubrania i obuwie
- Adapter do gniazdka
- Podstawowe leki i apteczkę
- Mapę lub przewodnik turystyczny
Fourka (Chalkidiki) - co zjeść?
Kuchnia grecka jest bogata i różnorodna. W Fource warto spróbować:
- Souvlaki - szaszłyki z mięsa, często podawane z pita
- Moussaka - zapiekanka z mięsem mielonym i bakłażanem
- Dolmadakia - liście winogron nadziewane ryżem i ziołami
- Tzatziki - sałatka jogurtowa z ogórkiem i czosnkiem
Fourka (Chalkidiki) - co kupić na pamiątkę?
W Fource można kupić wiele atrakcyjnych pamiątek, takich jak:
- Ręcznie robiona ceramika
- Oliwki i oliwa z oliwek
- Wina z lokalnych winnic
- Przyprawy i zioła
- Rękodzieło i biżuterię